Άρθρο της υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων κας Νίκης Κεραμέως, με αφορμή την έναρξη του νέου σχολικού και ακαδημαϊκού έτους:

Η φετινή έναρξη του νέου σχολικού και ακαδημαϊκού έτους αποτελεί ορόσημο για τη νέα ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, καθώς συμπίπτει χρονικά με την αρχή μιας σημαντικής μεταρρυθμιστικής προσπάθειας.

Ο σχεδιασμός μας εκκινεί από τη βάση της μαθησιακής πυραμίδας, με έμφαση στην υλοποίηση της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης στην πλειονότητα των Δήμων της χώρας, παρά τις ελλείψεις σε υποδομές που παραλάβαμε από την απελθούσα Κυβέρνηση. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, από τους 52 Δήμους της δεύτερης φάσης εφαρμογής του μέτρου, οι οποίοι αρχικά είχαν δηλώσει αδυναμία εφαρμογής, οι 39 είναι πλέον σε θέση να το εφαρμόσουν μετά από έντονες προσπάθειες της ηγεσίας και των υπηρεσιών του Υπουργείου καθώς και με την πολύτιμη συνεργασία φορέων. Για τους υπόλοιπους Δήμους έχουν δρομολογηθεί λύσεις, και η Κυβέρνηση ετοιμάζεται για την καθολική εφαρμογή του μέτρου για την επόμενη χρονιά. 

Όσον αφορά στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, βασική μας επιδίωξη είναι η απελευθέρωση του σχολείου από τα ασφυκτικά δεσμά του Υπουργείου Παιδείας. Ενδεικτικές προθέσεις παρεμβάσεων είναι οι εξής:
-    Μελέτη ενός νέου συνεκτικού προγράμματος σπουδών από το Δημοτικό έως το Λύκειο, το οποίο θα περιλαμβάνει και νέες εκπαιδευτικές θεματικές, όπως εθελοντισμός, επιχειρηματικότητα, σεβασμός στον άλλο, προφύλαξη από φυσικές καταστροφές, διατροφή και υγιεινή.
-    Επαναφορά και ενίσχυση του θεσμού των πρότυπων και πειραματικών σχολείων και εισαγωγή του θεσμού των πρότυπων επαγγελματικών λυκείων.
-    Καθιέρωση του σχολικού επαγγελματικού προσανατολισμού από το Γυμνάσιο, προκειμένου να αναδεικνύονται οι κλίσεις και οι δεξιότητες όλων των μαθητών και να έρχονται σε πραγματική επαφή με τα επαγγέλματα της αγοράς. 
-    Ενίσχυση και πιστοποίηση της εκμάθησης ξένων γλωσσών και των γνώσεων πληροφορικής. 
-    Έμφαση στην καλλιέργεια ήπιων δεξιοτήτων (soft skills), όπως π.χ. η κριτική και συνθετική σκέψη και η ομαδική δουλειά, όπως επίσης και στην καλλιέργεια ψηφιακών δεξιοτήτων (digital skills), π.χ. ψηφιακή χρήση, ψηφιακή επικοινωνία, ψηφιακά δικαιώματα, κ.ά..

Στις πρώτες 60 ημέρες από την ανάληψη των καθηκόντων μας, καταβάλαμε προσπάθειες και καταφέραμε τα σχολεία μας να ανοίξουν χωρίς προβλήματα, με τα βιβλία και τους εκπαιδευτικούς στις θέσεις τους. Ωστόσο, έχουμε μπροστά μας ακόμη πολύ δρόμο για τη θεραπεία των τρωτών του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Τα πρόσφατα αποτελέσματα των πανελλαδικών εξετάσεων και το γεγονός ότι 1 στους 4 υποψήφιους από το Γενικό Λύκειο και το 41% των υποψηφίων από τα ΕΠΑΛ εισήλθαν σε πανεπιστημιακή σχολή έχοντας γράψει κάτω από τη βάση, θα πρέπει όλους να μας προβληματίσουν.

Στο πλαίσιο αυτό αρχίσαμε ήδη διάλογο με τους εμπλεκομένους φορείς προκειμένου να επέλθουν καίριες βελτιώσεις ακόμη και στο σύστημα εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Στις σκέψεις μας είναι η θέσπιση μίας ελάχιστης βάσης εισαγωγής και η δυνατότητα καθιέρωσης εκ μέρους των πανεπιστημίων μίας υψηλότερης, από αυτήν, βάσης εισαγωγής σε κάθε τμήμα, εφόσον το επιθυμούν. Ωστόσο, αυτό το μέτρο δεν είναι πανάκεια και οφείλει κανείς να αναζητήσει τα βαθύτερα αίτια των επιδόσεων αυτών. Στο πλαίσιο αυτό θα μελετήσουμε όλο το πρόγραμμα σπουδών και θα επιδιώξουμε να ενισχύσουμε και τον αυτόνομο παιδαγωγικό ρόλο του Λυκείου. 

Αναφορικά με την τριτοβάθμια εκπαίδευση, στόχος μας είναι ο ακαδημαϊκός χάρτης να αποτελείται από ιδρύματα πραγματικά αυτόνομα, αυτοδιοικούμενα, αξιολογούμενα, ανταγωνιστικά, εξωστρεφή και σε κοινό βηματισμό με την αγορά εργασίας. Προς αυτή την κατεύθυνση δρομολογούμε, μεταξύ άλλων, την ενίσχυσή τους με σύγχρονους και αποτελεσματικούς θεσμούς διοίκησης και με διακριτές και σαφώς καθορισμένες αρμοδιότητες, την επιστροφή εξουσιών από το υπουργείο και την ηγεσία του στα ιδρύματα, όπως αποφάσεις σχετικά με τα μεταπτυχιακά προγράμματα των σχολών και τους Ειδικούς Λογαριασμούς Κονδυλίων Έρευνας, ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία για τα ιδρύματα στην εκπόνηση της έρευνας, χωρίς να παραβιάζονται οι κανόνες διαφάνειας και λογοδοσίας. 

Άλλο ένα ζητούμενο της νέας Κυβέρνησης, είναι να δώσει λύσεις στα προβλήματα που δημιουργούν σύγχρονες κοινωνικές μάστιγες, όπως η νεανική ανεργία και η μαζική φυγή ικανών και αξιόλογων επιστημόνων στο εξωτερικό. Το σχέδιό μας περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία ειδικών θέσεων στα ελληνικά πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα για διακεκριμένους Έλληνες επιστήμονες που έφυγαν εκτός χώρας, τη στήριξη στις νεοφυείς και καινοτόμες επιχειρήσεις με κίνητρα που θα δημιουργήσουν ποιοτικές και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας και για εκείνους που παραμένουν, και την ουσιαστική σύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, ώστε όλοι οι νέοι να έχουν καλύτερες προοπτικές επαγγελματικής αποκατάστασης.

Απώτερος στόχος της νέας στρατηγικής μας για την εκπαίδευση είναι η δημιουργία ενός συστήματος αφ’ ενός ανάδειξης και αναγνώρισης της προσπάθειας, αφ’ ετέρου πολύπλευρης καλλιέργειας των μαθητών, ώστε να τους παραδώσει στην κοινωνία χρήσιμους, ολοκληρωμένους πολίτες. Πιστεύουμε ειλικρινά ότι η μεγαλύτερη επένδυση που μπορεί να κάνει κάποιος είναι στην παιδεία, καθώς από αυτήν που θα δώσουμε στα παιδιά μας εξαρτάται το μέλλον αυτής της χώρας.